Mythes rond het familiebedrijf: "Wat goed is voor het bedrijf, is ook goed voor de familie"

Johan Lambrecht

De uitspraak “Wat goed is voor het bedrijf, is automatisch goed voor de familie” is typisch voor zij die het familiebedrijf zeer rationeel benaderen. Die rationale aanpak overheerste in de jaren negentig, maar kent ook nu nog vurige aanhangers.

Wie zo denkt, leeft in de overtuiging dat familie en bedrijf tegengestelde polen zijn. Voor hen betekent het bedrijf ratio en de familie emotie, en is emotionele logica geen logica. Zij vinden dan ook dat de familie en het bedrijf zoveel als mogelijk van elkaar moeten worden gescheiden en dat het bedrijf absolute voorrang moet krijgen op de familie.

Het grootste gevaar van die rationale benadering is dat het familiebedrijf als een niet-familiebedrijf wordt aanzien en dito behandeld. Zo hoorden we een “adviseur” onlangs boudweg zeggen: ‘Een familiebedrijf is een bedrijf zoals een ander, alleen zijn de eigenaars er toevallig familie van elkaar.’

Gevaarlijke en verkeerde gedachtegang

De uitspraak “Wat goed is voor het bedrijf is automatisch goed voor de familie” is niet alleen gevaarlijk, maar ook ronduit verkeerd. Er kunnen namelijk talrijke voorbeelden worden gegeven van familiebedrijven, waar het bedrijf goed presteert maar waar de familie ruzie heeft. Omgekeerd zijn er talrijke familiebedrijven, waar het bedrijf moeilijke tijden kent maar waar er familiale harmonie heerst.

Het ideale is natuurlijk wanneer zowel het bedrijf als de familie in blakende gezondheid verkeert. Zoals Gildo Zegna, de stichter van het gelijknamige Italiaanse familiebedrijf, verkondigde: ‘A great family makes a great company, a great company makes a great family.

De grootste kans op die dubbelslag doet zich voor wanneer het familiebedrijf als een volwaardig systeem wordt benaderd. Dat betekent dat er geen hiërarchie is tussen het bedrijf, de familie en de individuele familieleden – de drie subsystemen van het familiebedrijf – en dat het familiebedrijf als een geheel wordt opgevat. Het evenwicht tussen bedrijf, familie en individu staat centraal.

Enkel emotie kan motiveren

Ten slotte is het zeer kortzichtig om de emoties te willen bannen uit het familiebedrijf. Familiebedrijven vormen nu eenmaal een tweesnijdend zwaard: het positieve is dat de emoties er betrokken zijn, het negatieve is dat de emoties er betrokken zijn. Laten we ook niet vergeten dat de rede kan overtuigen, maar dat enkel emotie kan motiveren.

Terug naar het overzicht

Opvolgersscan

Als eigenaar/bedrijfsleider van je familiebedrijf heb je wellicht het liefst dat één of meerdere kinderen op een bepaald moment het roer overnemen.

Maar hoe bepaal je als ouders objectief of je kinderen hiervoor aangewezen zijn? Patrick De Schutter ontwierp hiervoor de Opvolgersscan.

Een niet-familiale CEO: zes aandachtspunten

Samenwerken met een niet-familiale CEO loopt niet steeds van een leien dakje.

Jozef Lievens stipt 6 factoren aan die het aantrekken van en de samenwerking met een externe CEO kunnen maken of kraken.

Meer weten?

Vier soorten governance in het familiebedrijf

Er wordt vaak beweerd dat governance in familiebedrijven complexer is dan in niet-familiebedrijven. Dat is ongetwijfeld juist. De oorzaak hiervoor is te vinden in het feit dat een familiebedrijf bestaat uit een aantal componenten die elk een aparte soort governance vereisen.

Volgens Jozef Lievens zijn er vier soorten governance vereist :

  • ownership governance
  • business governance
  • family governance
  • wealth governance
Lees meer

Raad van bestuur of raad van advies

Veel familiale ondernemers stellen zich de vraag of ze beter met een echte raad van bestuur of met een raad van advies van start gaan. Volgens Sofie Lerut hebben beide pistes zekere voordelen, maar er zijn belangrijke verschillen.

Lees meer