Stelt u zich soms de vraag wie uw vermogen zal beheren en beslissingen zal nemen wanneer u daartoe zelf niet meer in staat zal zijn? Heeft u in dat kader reeds gedacht aan een zorgvolmacht?
Wat is het?
Wanneer u niet beschikt over een zorgvolmacht zal de vrederechter bij uw onbekwaamheid (ingevolge een ziekte, een ongeval, dementie…) een (onbekende) bewindvoerder aanstellen ten einde uw vermogen (tegen een vergoeding) te beheren. Deze bewindvoerder zal beperkt zijn in zijn handelingen. Zo zal de bewindvoerder slechts in uitzonderlijke gevallen kunnen overgaan tot schenken, waardoor successieplanning op dat ogenblik quasi onmogelijk zal zijn. Om dit te vermijden nemen meer en meer mensen hun toevlucht tot een zorgvolmacht, waarin zij zelf de principes inzake het beheer van hun vermogen uittekenen. Men spreekt over een ‘buitengerechtelijke bescherming’. Jaarlijks nemen meer dan 35.000 mensen hun voorzorgen.
Via een zorgvolmacht duidt u in eerste plaats een vertrouwenspersoon (lasthebber) aan die uw vermogen zal beheren en beslissingen zal nemen wanneer u daar zelf niet meer toe in staat bent. U kan volledig zelf bepalen wie dit is, bijvoorbeeld via een cascaderegeling uw eega, gevolgd door uw kinderen,... U kan ook opteren om meerdere lasthebbers aan te duiden die dan gezamenlijk of afzonderlijk zullen kunnen optreden. Verder kan u ook iemand benoemen aan wie de lasthebber dient te rapporteren. Om belangenconflicten te vermijden, kan u ook een lasthebber ad hoc aanduiden. Deze laatste zal optreden wanneer uw vertrouwenspersoon omwille van een belangenconflict niet kan optreden.
Ook inzake de vaststelling van uw onbekwaamheid kan u vrij bepalen op welke wijze dit gebeurt, via consensus van 3 onafhankelijke artsen, vaststelling door de vrederechter,…
Naast de vertrouwenspersoon, kan in de zorgvolmacht ook aangegeven worden welke handelingen deze persoon kan stellen met betrekking tot uw vermogen. Naast de normale handelingen van beheer en beschikking (o.a. ook optreden als vennoot/ aandeelhouder, inbrengen doen in een vennootschap, statuten wijzigen…), kan ook voorzien worden dat de lasthebber in uw plaats uw huwelijkscontract kan wijzigen of schenkingen kan doen, volgens de voorwaarden en modaliteiten vastgelegd in de zorgvolmacht. Op die manier kan (een deel van) uw vermogen (eventueel in extremis) alsnog fiscaal vriendelijk overgedragen worden aan de volgende generatie. Dit verklaart onmiddellijk het belang van een zorgvolmacht in het kader van uw vermogensplanning.
Zeer recentelijk heeft de wetgever het toepassingsgebied van een zorgvolmacht ook uitgebreid. Waar dergelijke volmacht voordien slechts mogelijk was met betrekking tot het beheer van het vermogen, kan op heden in een zorgvolmacht ook voorzien worden dat uw vertrouwenspersoon bepaalde handelingen met betrekking tot uw persoon kan gaan stellen. Met andere woorden kan u op vandaag niet enkel regelen wie uw goederen mag beheren maar kan u ook bepalen wie zal beslissen over medische kwesties of over uw eventuele opname in een rusthuis. Op die manier werd de zorgvolmacht recentelijk omgedoopt tot een echt ‘levenstestament’.
Praktisch
Het opstellen van een zorgvolmacht kan gebeuren door uw vermogensplanner. Opdat uw lasthebber een zo ruim mogelijke bevoegdheid zou kunnen worden toegekend, zal de zorgvolmacht vervolgens notarieel verleden worden. De notaris zal de akte ook laten registeren in het Centraal register van Lastgevingsovereenkomsten.
Opdat u steeds de mogelijkheid heeft om de zorgvolmacht te herroepen of te wijzigen, biedt de zorgvolmacht naast zekerheid ook de nodige flexibiliteit aan veranderende omstandigheden.
Melany Vanbiervliet
Tax Manager KPMG Estate Planning Practice
Thomas Peeten
Manager KPMG Accountants