Zorgvolmacht soms cruciaal voor continuïteit familiebedrijf

Gastblog KPMG

Stelt u zich soms de vraag wie uw vermogen zal beheren en beslissingen zal nemen wanneer u daartoe zelf niet meer in staat zal zijn? Heeft u in dat kader reeds gedacht aan een zorgvolmacht?

Wat is het?

Wanneer u niet beschikt over een zorgvolmacht zal de vrederechter bij uw onbekwaamheid (ingevolge een ziekte, een ongeval, dementie…) een (onbekende) bewindvoerder aanstellen ten einde uw vermogen (tegen een vergoeding) te beheren. Deze bewindvoerder zal beperkt zijn in zijn handelingen. Zo zal de bewindvoerder slechts in uitzonderlijke gevallen kunnen overgaan tot schenken, waardoor successieplanning op dat ogenblik quasi onmogelijk zal zijn. Om dit te vermijden nemen meer en meer mensen hun toevlucht tot een zorgvolmacht, waarin zij zelf de principes inzake het beheer van hun vermogen uittekenen. Men spreekt over een ‘buitengerechtelijke bescherming’. Jaarlijks nemen meer dan 35.000 mensen hun voorzorgen.

Via een zorgvolmacht duidt u in eerste plaats een vertrouwenspersoon (lasthebber) aan die uw vermogen zal beheren en beslissingen zal nemen wanneer u daar zelf niet meer toe in staat bent. U kan volledig zelf bepalen wie dit is, bijvoorbeeld via een cascaderegeling uw eega, gevolgd door uw kinderen,... U kan ook opteren om meerdere lasthebbers aan te duiden die dan gezamenlijk of afzonderlijk zullen kunnen optreden. Verder kan u ook iemand benoemen aan wie de lasthebber dient te rapporteren. Om belangenconflicten te vermijden, kan u ook een lasthebber ad hoc aanduiden. Deze laatste zal optreden wanneer uw vertrouwenspersoon omwille van een belangenconflict niet kan optreden.

Ook inzake de vaststelling van uw onbekwaamheid kan u vrij bepalen op welke wijze dit gebeurt, via consensus van 3 onafhankelijke artsen, vaststelling door de vrederechter,…

Naast de vertrouwenspersoon, kan in de zorgvolmacht ook aangegeven worden welke handelingen deze persoon kan stellen met betrekking tot uw vermogen. Naast de normale handelingen van beheer en beschikking (o.a. ook optreden als vennoot/ aandeelhouder, inbrengen doen in een vennootschap, statuten wijzigen…), kan ook voorzien worden dat de lasthebber in uw plaats uw huwelijkscontract kan wijzigen of schenkingen kan doen, volgens de voorwaarden en modaliteiten vastgelegd in de zorgvolmacht. Op die manier kan (een deel van) uw vermogen (eventueel in extremis) alsnog fiscaal vriendelijk overgedragen worden aan de volgende generatie. Dit verklaart onmiddellijk het belang van een zorgvolmacht in het kader van uw vermogensplanning.

Zeer recentelijk heeft de wetgever het toepassingsgebied van een zorgvolmacht ook uitgebreid. Waar dergelijke volmacht voordien slechts mogelijk was met betrekking tot het beheer van het vermogen, kan op heden in een zorgvolmacht ook voorzien worden dat uw vertrouwenspersoon bepaalde handelingen met betrekking tot uw persoon kan gaan stellen. Met andere woorden kan u op vandaag niet enkel regelen wie uw goederen mag beheren maar kan u ook bepalen wie zal beslissen over medische kwesties of over uw eventuele opname in een rusthuis. Op die manier werd de zorgvolmacht recentelijk omgedoopt tot een echt ‘levenstestament’.

Praktisch

Het opstellen van een zorgvolmacht kan gebeuren door uw vermogensplanner. Opdat uw lasthebber een zo ruim mogelijke bevoegdheid zou kunnen worden toegekend, zal de zorgvolmacht vervolgens notarieel verleden worden. De notaris zal de akte ook laten registeren in het Centraal register van Lastgevingsovereenkomsten.

Opdat u steeds de mogelijkheid heeft om de zorgvolmacht te herroepen of te wijzigen, biedt de zorgvolmacht naast zekerheid ook de nodige flexibiliteit aan veranderende omstandigheden.

Melany Vanbiervliet

Tax Manager KPMG Estate Planning Practice

Thomas Peeten

Manager KPMG Accountants

Terug naar het overzicht

Opvolgersscan

Als eigenaar/bedrijfsleider van je familiebedrijf heb je wellicht het liefst dat één of meerdere kinderen op een bepaald moment het roer overnemen.

Maar hoe bepaal je als ouders objectief of je kinderen hiervoor aangewezen zijn? Patrick De Schutter ontwierp hiervoor de Opvolgersscan.

Een niet-familiale CEO: zes aandachtspunten

Samenwerken met een niet-familiale CEO loopt niet steeds van een leien dakje.

Jozef Lievens stipt 6 factoren aan die het aantrekken van en de samenwerking met een externe CEO kunnen maken of kraken.

Meer weten?

Vier soorten governance in het familiebedrijf

Er wordt vaak beweerd dat governance in familiebedrijven complexer is dan in niet-familiebedrijven. Dat is ongetwijfeld juist. De oorzaak hiervoor is te vinden in het feit dat een familiebedrijf bestaat uit een aantal componenten die elk een aparte soort governance vereisen.

Volgens Jozef Lievens zijn er vier soorten governance vereist :

  • ownership governance
  • business governance
  • family governance
  • wealth governance
Lees meer

Raad van bestuur of raad van advies

Veel familiale ondernemers stellen zich de vraag of ze beter met een echte raad van bestuur of met een raad van advies van start gaan. Volgens Sofie Lerut hebben beide pistes zekere voordelen, maar er zijn belangrijke verschillen.

Lees meer