Voor de schenking en vererving van familiebedrijven geldt in Vlaanderen een bijzonder gunstig fiscaal regime. Als aan alle voorwaarden voldaan is kan de schenking gebeuren met volledige vrijstelling van schenkbelasting, en kan de vererving gebeuren aan een vast verlaagd tarief in plaats van aan de progressieve tarieven in de erfbelasting. Eén van de voorwaarden voor het behoud van dit gunstregime is echter dat het familiebedrijf zonder onderbreking gedurende drie jaar een economische activiteit verderzet. Wat nu met stopzetting van de activiteit in coronatijden?
Deze voorwaarde wordt geëvalueerd aan het eind van de driejarige periode, maar niet als een momentopname. Het is een voorwaarde die continu moet vervuld zijn gedurende de hele periode van drie jaar, te rekenen vanaf de datum van de ondertekening van de authentieke schenkingsakte ingeval van schenking of vanaf het overlijden ingeval van vererving.
In deze voorbije maanden zijn heel wat bedrijven genoodzaakt geweest hun activiteiten tijdelijk stop te zetten omwille van coronamaatregelen. Een stopzetting, ook tijdelijk, zou in principe betekenen dat aan de genoemde voorwaarde niet zonder onderbreking voldaan is, met als gevolg dat het gunstregime vervalt en dat de normale tarieven toepasselijk worden. Nodeloos te zeggen dat dit voor de betrokkenen een zeer grote streep door de rekening zou betekenen, boven op de rechtstreekse economische impact van de coronacrisis.
De Vlaamse Belastingdienst heeft een aantal maatregelen bekendgemaakt in het kader van de coronacrisis, maar nog geen maatregel die aan dit specifieke probleem tegemoet komt.
Heel wat sluitingen tijdens de coronacrisis zullen wellicht als sluitingen door overmacht kunnen beschouwd worden. Zeker ingeval van verplichte sluiting zal het duidelijk zijn dat het de coronamaatregelen zijn die ertoe geleid hebben dat de activiteiten tijdelijk niet konden worden verdergezet. Bij vrijwillige sluiting op grond van de coronamaatregelen, zonder echte verplichting vanuit de overheid, is dit misschien niet altijd even duidelijk.
Of de Vlaamse Belastingdienst de coronacrisis als overmacht zal aannemen in de context van het gunstregime voor familiebedrijven en onder welke concrete voorwaarden, is op dit moment nog onzeker. Een specifieke maatregel en voldoende verduidelijking zijn zeker wenselijk om voldoende rechtszekerheid te bieden aan de belastingplichtige.
Sofie Lerut
Partner Roots Advocaten