Ik sprak vorige week met een eigenaar van een mooi, middelgroot Vlaams familiebedrijf actief in productie en verkoop van industriële apparatuur.
Hij vertelde me dat zijn bedrijfsrevisor hem iets had gezegd over “ESG of zoiets” en vroeg me wat meer duiding ter zake en of hij daar wakker moet van liggen. Welnu, de man heeft een punt!
ESG staat voor Environmental, Social en Governance. ESG op zich kadert volledig in de CSRD, wat staat voor de Corporate Sustainability Reporting Directive. Deze vloeit dan weer voort uit de Europese Richtlijn 2014/95/EU die sedert het boekjaar 2017 van toepassing is in Europa op grote beursgenoteerde bedrijven. Deze bedrijven moeten sedert 2017 jaarlijks verslag uitbrengen, na al een hele hoop financiële cijfers en toelichtingen, over een aantal aspecten in verband met omgeving en milieu, sociale en persoonlijke gegevens met betrekking tot het personeel, hoe zij omgaan met en zorgen voor het respecteren van de mensenrechten, wat zij doen op het vlak van de anti-corruptie en anti-omkoopwetgeving en last but not least hoe zij omgaan met diversiteit, inclusiviteit en de samenstelling van hun Raad van Bestuur. Het invoeren van de wet in toepassing van die EU-richtlijn had in België een impact op de rapporteringsverplichtingen van ongeveer een 100-tal grote bedrijven, aangezien naast de vereiste van de beursnotering het ook moest gaan om bedrijven met minstens 500 FTE’s.
Maar inmiddels heeft Europa nog een tandje bijgestoken en is er nu de nieuwere en nog veel uitgebreidere CSRD zoals hiervoor reeds aangehaald. Deze is vanaf boekjaar 2024 (nu dus...) van toepassing op opnieuw beursgenoteerde ondernemingen die al vanaf boekjaar 2023 een eerste reeks informatiegegevens moesten verstrekken als onderdeel van hun jaarverslag om al een beetje “op te warmen” zullen we maar zeggen.
Maar, vanaf boekjaar 2025 wordt deze richtlijn ook van toepassing op wat zo mooi omschreven wordt als “large undertakings”. Als je dan gaat kijken naar wat de definitie daarvan is, dan lees je:
Alle bedrijven, ook dus private, die twee van volgende drie criteria overschrijden: 250 FTE, een omzet van 50 Mio en een balanstotaal van 25 mio. Bovendien is deze richtlijn nu van toepassing op ALLE beursgenoteerde ondernemingen, enkele zeer specifieke uitzonderingen buiten beschouwing gelaten.
Deze criteria toegepast op de Belgische ondernemingen resulteren in ongeveer 1000 Belgische bedrijven die deze rapportering dus vanaf boekjaar 2025 zullen moeten respecteren. Maar... er zullen dan mogelijks voor een aantal domeinen ook vergelijkende cijfers mbt het vorige boekjaar (dus 2024...) worden verstrekt of op zijn minst beschikbaar gehouden worden op vrije basis. Met andere woorden, de gelukkigen die tot die 1000 behoren moeten eigenlijk nu al bezig zijn om die informatie op een deftige en gestructureerde manier in kaart te brengen, wat niet zo eenvoudig is.
Want naast al het hierboven opgesomde dat uiteraard integraal van kracht blijft, komt er nu nog bij:
- Hoe duurzaam (sustainable) is de onderneming en welke zijn de duurzaamheidsrisico’s, inclusief diegene die voortvloeien uit de klimaatverandering, die mogelijks een impact kunnen hebben op de onderneming en ook de impact op dit vlak van de onderneming op de maatschappij en het milieu;
- Welke processen/procedures heeft de onderneming om in haar jaarlijkse rapportering die zaken te identificeren en te selecteren voor AL haar stakeholders;
- Naast het rapporteren over informatie uit het verleden, zal er ook redelijk wat onderbouwde informatie moeten worden verstrekt met betrekking tot de toekomst en vooruitzichten;
- Een aantal toelichtingen zullen moeten worden verstrekt inzake immateriële aspecten anders dan immateriële activa: er zal informatie moeten worden verstrekt over het menselijk en intellectueel kapitaal van de onderneming en hoe ze daarmee omgaat;
- Veel meer fiscale details zullen moeten worden verstrekt dan op heden het geval is, zeker voor bedrijven met activiteiten in het buitenland.
Deze informatie zal ook dienen te worden geauditeerd en apart gecertificeerd worden door erkende auditors. Kortom, er komt echt wel een ingrijpende tsunami af aan bijkomende rapporteringsvereisten voor onze middelgrote en grote familiebedrijven waar best zo snel mogelijk gekeken wordt of de interne systemen en informatiestructuren zullen afdoende zijn om al die verplichtingen na te komen in de vereiste formats en desgevallend de nodige externe hulp voor wordt aangetrokken. Dus, mijn waarde bedrijfsleider, je moet er misschien je slaap niet voor laten maar ik zou toch eens goed intern polsen in hoeverre het familiebedrijf klaar is om aan die nieuwe verplichtingen te kunnen voldoen. Want het principe “comply or explain why not” is hier heus niet van toepassing…
Patrick De Schutter
Onafhankelijk Bestuurder/Adviseur van Familiebedrijven
Mede-oprichter en co-gedelegeerd-bestuurder Het Familiebedrijf.be
- 20/02/2024