Heel wat familiebedrijven staan voor de uitdaging van de generatiewissel of opvolging. Met deze uitdaging gaan echter ook heel wat kansen gepaard, op voorwaarde dat de opvolging goed wordt aangepakt.
Heel wat uitdagingen
Het is evident dat een generatiewissel in het familiebedrijf heel wat uitdagingen met zich meebrengt voor de familieleden van de opvolgende generatie. Het is vaak niet duidelijk wat de mogelijkheden zijn, welke rollen zij in de toekomst zouden kunnen opnemen, hoe dit bespreekbaar kan gemaakt worden, welke concrete stappen kunnen ondernomen worden om het opvolgingsproces in goede banen te leiden en hoe dit alles de familiale relaties zal beïnvloeden. De generatiewissel is met andere woorden soms de olifant in de kamer: men weet dat het aan de orde is, maar niet hoe men ermee moet omgaan en daardoor gebeurt er (te lang) niets.
En eens men dan effectief werk maakt van de opvolging, botst men vaak op concrete uitdagingen. In een enquête die we in 2023 uitvoerden bij de alumni van de Opvolgersacademie, peilden we naar de concrete moeilijkheden die zij ervaarden in het kader van opvolging. In de antwoorden stond rolverwarring met stip op één: bijna 62% van de deelnemers gaf aan hiermee te worstelen. Daarnaast kwam vooral het moeilijk bespreekbaar zijn van bepaalde onderwerpen terug, net zoals het ontbreken van een proces en de moeite die de overdrager heeft om los te laten. De keuze van de geschikte opvolger(s) en conflicten/spanningen binnen de familie sloten het rijtje af.
Dat de next gen dergelijke uitdagingen ervaren, hoeft niet te verbazen. De generatiewissel in een familiebedrijf is immers een proces waarbij heel wat verschillende – soms emotioneel beladen – aspecten aan bod moeten komen.
Maar ook kansen
Maar naast deze uitdagingen biedt de generatiewissel ook unieke kansen voor familiebedrijven, en voor de next gen in het bijzonder. De next gen brengen vaak nieuwe kennis, perspectieven en vaardigheden mee, die van belang zijn in de steeds sneller evoluerende omgeving. Vaak zullen de next gen bijvoorbeeld meer aandacht hebben dan de now gen voor digitalisering, innovatie en duurzaamheid. Voor de next gen zelf kan het opvolgingsproces groeikansen en carrièremogelijkheden bieden in het familiebedrijf, en de kans om de family legacy voort te zetten.
Een goed gepland en goed begeleid opvolgingsproces kan er bovendien voor zorgen dat het familiebedrijf sterker en veerkrachtiger uit de transitie komt, met een meer eendrachtige bedrijfsfamilie.
De sleutels tot een succesvolle generatiewissel
Om een succesvolle opvolging te realiseren, zijn een aantal factoren essentieel. We sommen er hierna enkele op:
- Beschouw opvolging als een proces, waarbij heel wat meer komt kijken dan de overdracht van eigendom en/of leiding. Het is in wezen een proces van rolwisselingen, voor vele betrokkenen.
- Behandel in dat proces de juiste vragen, en ga de ‘ongemakkelijke’ vragen niet uit de weg.
- Communiceer open, constructief en respectvol.
- Laat je professioneel begeleiden.
Het is essentieel dat de bedrijfsfamilie tijdig en actief werkt maakt van de voorbereiding van de opvolging. En in het bijzonder wat de next gen betreft: bereid je voor, informeer je, praat met anderen die je zijn voorgegaan in hun opvolgingsproces. Denk na over hoe jij de toekomst ziet van het familiebedrijf, en jouw eventuele rol daarin. De generatiewissel hoeft niet langer de olifant in de kamer te blijven.
Sofie Lerut
Roots Advocaten
15/10/2024
Klik hier om meer te lezen over de 10 stappen voor een geslaagde opvolging.
Behoor je tot de next gen van een bedrijfsfamilie en wil je meer te weten komen over de opvolging? Schrijf je hier in voor onze Opvolgersacademie! Inschrijven kan nog tot 20 oktober.