Het belang van de professionalisering van het eigenaarschap in een familiebedrijf kan niet overschat worden. Hieraan moet bewust gewerkt worden zodat de familie een eendrachtige en goed functionerende groep wordt, en een efficiënte en competente speler in de beslissingsprocessen. Het uiteindelijke doel is immers het bijdragen tot de goede werking en de levensduur van het familiebedrijf. Hoe kan men daaraan werken?
Eerst en vooral door prioriteit te geven aan de cohesie van de familie, door actief te werken aan het opbouwen en onderhouden van goede relaties over familietakken en generaties heen. Dat kan bijvoorbeeld door neven en nichten van jongs af aan te sporen om geregeld contact te hebben en door op een positieve manier te spreken over familieleden. Ook het identificeren van de gemeenschappelijke waarden en doelstellingen zal een belangrijke rol spelen in het enthousiasmeren en betrokken maken van de familie als groep. Goede relaties veronderstellen voorts ook goede communicatie, waarbij men conflicten niet uit de weg gaat maar op een respectvolle en open manier bespreekt.
Governance-afspraken en -structuren kunnen een rol spelen in die cohesie, eenheid en goede communicatie binnen de familie, mits zij heel concreet afgestemd zijn op de noden van uw familiebedrijf en bedrijfsfamilie. Governance is een middel om die cohesie te bevorderen, maar geen doel op zich. Daarom wordt soms gezegd dat formele governance maar het “topje van de ijsberg” is, of “the icing on the cake”: de onderliggende eenheid, gemeenschappelijke waarden en doelstellingen zijn veel belangrijker. Formele structuren en documenten hebben hun nut, maar enkel indien de onderliggende pijlers stevig zijn én de formele governance daarop geënt en ermee gealigneerd is. Daarmee pleiten wij meteen ook nogmaals voor het afstemmen van de governance op het unieke van elke familie. Standaarddocumenten met regels of afspraken die niet door iedereen gedragen worden, zullen weinig bijdragen en veelal dode letter blijven.
Ten slotte is het must om actief te werken aan de vorming van professionele (toekomstige) eigenaars. Het kan gaan om het doorgeven van kennis, om opleidingen (soms zelfs op maat van de familie georganiseerd), maar evengoed om het doorgeven waarden en het opbouwen van vaardigheden zoals het respectvol en constructief communiceren. Op die manier bouwt men immers ook voor de toekomst aan die fundamentele pijler van de familiale cohesie.
Sofie Lerut
Partner Roots Advocaten
FFI Fellow