Mythe rond het familiebedrijf: Er kan maar één kapitein op het schip zijn

Hoe wordt een familiebedrijf het beste geleid en aangestuurd? De meningen verschillen. Vooral de oudere, overdragende generatie is ervan overtuigd dat er maar één kapitein op het schip kan zijn. Lees: één finale leidinggevende van het familiebedrijf. Maar ook dat is een mythe.

Men zegt het meestal iets onverbloemder: ‘Er kan maar één haan op de mesthoop zitten’. Ook als het familiebedrijf door een team wordt geleid – wat toch meer en meer voorkomt – blijven heel wat overdragers zweren bij één absolute leider. Zij laten zich leiden door het kerkelijke en militaire principe van de heerschappij door één persoon.

Een team van gelijken

Talrijke familiebedrijven in de huidige en vorige generatie illustreren evenwel dat een familiebedrijf perfect door een team van gelijken kan worden geleid. Symbolen zoals geen of identieke titels op de visitekaartjes, ronde vergadertafels, … belichamen er dat de dagelijkse leiding gebeurt door een team van gelijken. Eigenaarsfamilies koesteren die symbolen die de formule van een team van gelijken versterken.

Teammanagement van het familiebedrijf, en des te meer een team van gelijken, kan natuurlijk maar duurzaam zijn als er een aantal voorwaarden vervuld zijn. Zo moeten de teamleden het roerend eens zijn over de strategische koers van het bedrijf. De neuzen moeten in dezelfde richting staan.

Eenheid in verscheidenheid

Voorts moeten ze “eenheid in verscheidenheid” nastreven door de verantwoordelijkheden op een doorlaatbare manier af te bakenen, door geregeld formeel en informeel met elkaar te communiceren, en door de rangen te sluiten in de familie, in en buiten het bedrijf.

Die voorwaarden worden best in gedachten gehouden. Want management door een team is wat ik zou noemen de tweede megatrend in familiebedrijven. De eerste blijft uiteraard de overdracht naar de volgende generaties.