Mythes rond het familiebedrijf: Monarchen zijn stichters, mannen en autocratische leiders

We kunnen vijf soorten ondernemers onderscheiden op basis van de wijze waarop ze het bedrijf overdragen. Ten eerste zijn er de monarchen. Die dragen de kroon van controlerende eigenaar tot aan hun dood. Als ze toch vroegtijdig vertrekken, is dat het gevolg van een interne paleisrevolutie. Over dit type van familiale ondernemers bestaat een mythe. Het zouden alleen stichters, mannen en autocratische leiders zijn.

Laat ons eerst even de andere types ondernemers bekijken. Zo zijn er ten tweede de generaals. Die hebben het bedrijf met tegenzin verlaten, vaak omdat ze last hadden van een lichamelijke kwaal. Na herstel liggen ze evenwel op de loer om terug te keren naar “hun” kind. Als ze de kans schoon zien, deinzen ze er niet voor terug om hun opvolgers – ook al zijn het hun eigen kinderen – van de troon stoten.

De ambassadeurs, de derde categorie, hebben tijdig de overdracht geregeld. Zij spelen nog een officieuze en officiële rol in het bedrijf. Officieus is dat de rol van adviseur op verzoek. Officieel zijn ze voorzitter of lid van de raad van bestuur of raad van advies.

De vierde soort, de gouverneurs, hebben ook de overdracht degelijk voorbereid. In tegenstelling tot de ambassadeurs gaan de gouverneurs geen enkele rol meer vervullen in en tegenover het bedrijf. Zij hebben de band met het bedrijf voorgoed doorgeknipt.

Ten slotte stellen sommige ondernemers zich voor als maarschalk. Voor hen mogen het bedrijf en de troepen vergaan, zolang zij maar overeind blijven.

Monarchen in elke generatie

Er wordt vaak geopperd dat de groep monarchen vooral de stichters van het bedrijf omvat. Doordat zij het bedrijf hebben opgericht, zouden vooral zij moeite hebben om het los te laten. Monarchen blijken evenwel te bestaan in elke generatie. Een ondernemer van bijvoorbeeld de vierde generatie kan zich evengoed blijven vastklampen aan de macht als de oprichter.

Monarchen zouden veeleer van het mannelijke geslacht zijn. Er zijn echter evengoed vrouwelijke monarchen. Wanneer man en vrouw als levenspartners het bedrijf hebben ontwikkeld, kan het zelfs moeilijker zijn voor de vrouw om los te laten. Het bedrijf heeft haar immers ongelooflijke ontwikkelingskansen geboden.

Tot slot zouden monarchen diegenen zijn met een autocratische leiderschapsstijl. Er blijkt evenwel geen enkel verband te bestaan tussen de leiderschapsstijl en de vertrekstijl.

Kortom, zowel van monarchen als van de andere categorieën van ondernemers kan er geen precies profiel worden getekend.