Ruzie omtrent vergoedingen? Remuneratiecomité brengt oplossing.
Jozef LievensIn veel familiebedrijven zorgt de verloning van familieleden voor conflicten. Een oplossing bestaat in vaststelling van deze verloning door een remuneratiecomité, dat door de Code Buysse wordt voorgeschreven.
Dat de verloning van familieleden in familiebedrijven voor problemen zorgt, wordt veroorzaakt door het feit dat men dikwijls familiale elementen laat meespelen in de bepaling van de vergoeding. De meeste problemen doen zich voor met de vergoeding van familieleden die in het familiebedrijf tewerkgesteld zijn. Eigenlijk zou de vergoeding van deze personen geen problemen mogen stellen: zij dienen een vergoeding te ontvangen die aangepast is aan hun jobinhoud en hun prestaties. In de praktijk is dat vaak niet het geval. Veel familieleden ontvangen min of meer een gelijke vergoeding, hoewel zij erg uiteenlopende taken uitvoeren. Reden hiervoor is dat men de familiale doelstellingen zoals gelijkheid onder de kinderen beschouwt als een factor om de vergoeding mede te bepalen, hoewel hij er niets mee te maken heeft. Soms wordt de verloning beïnvloed door andere familiale motieven zoals bijvoorbeeld de gelijkheid tussen de familietakken die eigenaar zijn van het familiebedrijf. Ook deze factor heeft niets te maken met de jobomschrijving en zou eigenlijk niet mogen meespelen. Daarnaast gebeurt het dat familieleden soms minder vergoed worden dan de markt voorschriijft omdat hen een schenking van aandelen in het vooruitzicht wordt gesteld. Zij ontvangen dan nu minder loon omdat zij later het familiebedrijf zullen krijgen. Strikt genomen heeft ook op dit vlak het ene niets te maken met het andere.
Frustratie
Discussies over verloning kunnen voor veel frustratie zorgen. Het gevaar bestaat dat bekwame familieleden het familiebedrijf verlaten omdat zij niet correct vergoed worden. Ook is het onrechtvaardig dat familieleden een vergoeding ontvangen die niet in verhouding staat tot hun bekwaamheid en prestaties. Bovendien moet het vergoedingsbeleid voor familieleden congruent zijn met de verloning van niet-familiale medewerkers.
Om een en ander te stroomlijnen installeren steeds meer families een remuneratiecomité in het familiebedrijf. Dergelijk remuneratiecomité wordt overigens voorgeschreven door de Code Buysse. Het is een comité binnen de raad van bestuur, dat aan de raad en eventueel aan de algemene vergadering aanbevelingen doet over de vergoeding van het (familiaal) management. Groot voordeel is dat over de vergoeding niet meer beslist wordt door de familiale gedelegeerd-bestuurder of de pater familias, zoals dat in de overgrote meerderheid van de familiebedrijven het geval is. In zijn plaats komt de objectieve toets door het remuneratiecomité.
Deze objectiviteit zal vanzelfsprekend maar bereikt worden, indien het remuneratiecomité op correcte en geloofwaardige wijze is samengesteld. Naar de familie toe zal dit slechts het geval zijn indien voldoende externe bestuurders in het remuneratiecomité zijn opgenomen. Daarvoor moeten vanzelfsprekend externe bestuurders deel uitmakern van de raad van bestuur van het familiebedrijf. Ideaal bestaat de meerderheid van het remuneratiecomité uit externe bestuurders.
In familiebedrijven kan de opdracht van het remuneratiecomité op nuttige wijze verruimd worden. Het is perfect mogelijk dat het remuneratiecomité niet alleen aanbevelingen doet voor het familiale management, maar ook voor alle familieleden die in het familiebedrijf werkzaam zijn. Veel remuneratiecomités laten zich overigens bijstaan door HR-specialisten zoals Hudson, dat overigens in 2016 een baanbrekende studie over vergoedingen in familiebedrijven publiceerde in samenwerking met het IFB.