Simpel werkt het best
Jozef LievensIn het domein van het adviseren van familiebedrijven zijn er vele aanpakken mogelijk. Sommige adviseurs gaan als detectives op zoek naar de oorzaken van de problemen. Zij geloven dat een probleem niet kan opgelost worden zonder dat de historiek ervan haarfijn is in kaart gebracht. Daarbij willen ze ook de psychologische motieven van de familiale acteurs peilen.
Indien de adviseurs niet psychologisch gevormd zijn, ontaardt dit niet zelden in amateuristische (en dus mogelijk gevaarlijke) vingeroefeningen. Indien de adviseur wel psychologisch geschoold is, wordt de client vaak geconfronteerd met een boeiende analyse… zonder dat er een oplossing wordt geboden.
Lijnrecht tegenover deze aanpak staat de oplossingsgerichte adviseur. De Amerikaan Steve de Shazer is de grondlegger van het oplossingsgerichte stroming in de (familiebedrijven)adviespraktijk. In Europa was IFB-medewerker Louis Cauffman een van de pioniers inzake oplossingsgericht werken. Inmiddels is Louis een goeroe in de materie met een standaardwerk als “The Solution Tango” (2006). In Nederland en Vlaanderen, maar ook in China is hij een veelgevraagd spreker over de materie.
Louis heeft bij de prestigieuze uitgeverij Boom/Nelissen zopas zijn oplossingsgerichte methode samengevat in een boekje “Oplossingsgerichte coaching. Simpel werkt het best”. Het boekje leest als een trein en vormt een schitterende inleiding in de wereld van het oplossingsgerichte advieswerk.
De doelen bereiken
Waarin verschilt de oplossingsgerichte methode nu van wat we de probleemanalytische methode kunnen noemen? Terwijl de analytische methode het hoe en het waarom van de problemen analyseert, richt de oplossingsgerichte methode zich op de doelen van de acteurs. Daarbij gaat de adviseur actief op zoek naar de krachtbronnen, die in elk van de acteurs schuilen. Door die krachtbronnen maximaal aan te wenden wordt geprobeerd de doelen optimaal te bereiken.
Louis Cauffman geeft een interessant voorbeeld uit zijn familiebedrijvenpraktijk. Een succesvolle familiale ondernemer heeft het aan de stok met zijn schoonzoon, die zonder veel overleg een nieuw computersysteem heeft gekocht. Nadat de ondernemer zijn woede heeft geventileerd – ook dat moet en mag gebeuren! – vraagt de adviseur wat er in het familiebedrijf wel goed gaat. In plaats van het proces van de schoonzoon te maken brengt de adviseur in de hele familie een gesprek op gang over de toekomst van het familiebedrijf, over de gezamenlijke doelen van de acteurs dus. Dit werd de start van een geslaagde strategische oefening.
Betekent dit dat de oplossingsgerichte adviseur fluitend door het leven gaat en problemen negeert? Helemaal niet. Problemen zijn volgens Cauffman “gouden wegwijzers naar mogelijke alternatieven”. Het oplossingsgerichte model is dus geïnteresseerd in achtergronden, oorzaken en andere elementen van het probleem wanneer deze oplossingen kunnen creëren.
Voor iedereen die zich professioneel bezig houdt met familiebedrijven, en zeker voor alle familiebedrijven adviseurs, is het nieuwe boek van Louis Cauffman verplichte literatuur.