Cash is king

Patrick De Schutter, partner bij KPMG en co-gedelegeerd bestuurder van het Instituut voor het Familiebedrijf, is gespecialiseerd in financiële en operationele audits bij familiebedrijven. Als financieel expert is hij zich als geen ander bewust van de impact van de coronacrisis op familiebedrijven. In dit interview reikt hij een aantal handige adviezen aan om de financiële impact van de coronacrisis op uw familiebedrijf zo veel als mogelijk te beperken.

Waarom is cash management zo belangrijk in crisistijden?

“Om te beginnen is het belangrijk om te vermelden dat cash management in crisistijden natuurlijk anders is dan in niet-crisistijden. Als je inkomsten in grote mate dalen ten opzichte van normale businesspraktijken, dreig je als onderneming snel in de gevarenzone te komen. Dat komt omdat je altijd vaste kosten hebt die je riskeert niet meer te kunnen dragen. Personeelskosten, huur van gebouwen of magazijnen, installaties of machines, het zijn kosten die op maandbasis blijven doorlopen terwijl je inkomsten drastisch achteruit gaan. De financiële buffer die hebt tijdens de normal course of business is er niet meer. Daarom is cash management vooral in crisistijden een enorm aandachtspunt.”

“We zien dat bij veel bedrijven de inkomsten 50 tot 70% gedaald zijn. Hierdoor zijn heel veel bedrijven in enorme financiële ademnood. Het is goed dat de overheid meteen actie ondernomen heeft met uitstel van betaling voor BTW, belastingen en RSZ-bijdragen. Dat is allemaal cash die je op die manier in je bedrijf kan houden om andere kosten te dekken die je niet zomaar kunt stopzetten.”

De overheid heeft inderdaad actie ondernomen om de ondernemingen bij te staan. Welke maatregelen kunnen bedrijven zelf nemen?

Er zijn een aantal zaken die familiebedrijven nu kunnen doen om de impact van de crisis af te zwakken. Eén van de belangrijke hefbomen is het werkkapitaal. Het werkkapitaal is de som van alle vlottende activa (voorraden, vorderingen en liquide middelen), min alle schulden op korte termijn (bijvoorbeeld leveranciers, personeel, BTW en sociale zekerheid). Als dat werkkapitaal positief is, betekent dat dat je meer zaken op korte termijn kan omzetten in geld dan dat er geld de onderneming verlaat. Hoe beter je het werkkapitaal onder de knie hebt, hoe beter je kan zorgen dat er voldoende cash in de onderneming aanwezig blijft om alle verplichtingen op korte termijn te kunnen nakomen.”

“Wat familiebedrijven op korte termijn kunnen doen is hun voorraden heel goed onder de loep nemen. Zijn dat allemaal nog goede en vlot verkoopbare voorraden? Je kan tijdelijke acties houden waarbij je bepaalde voorraden met een korting verkoopt. Op die manier komt er cash binnen in plaats van dat je voorraad gewoon in het magazijn blijft liggen. Daarnaast is het belangrijk om actie te ondernemen naar klanten waarop je vorderingen hebt uitstaan. Bel ze één voor één op om te vragen dat ze zo snel mogelijk betalen. Je kan eventueel een kleine korting voor contant toekennen zodat de cash binnenkomt.”

“Hou bovendien rekening met je eigen verkoopsvoorwaarden. Wanneer die vermelden dat facturen binnen 60 dagen einde maand moeten betaald worden, spring daar dan zorgvuldig mee om. Je factuur op 26 maart of op 2 april versturen kan zo een belangrijke invloed hebben op je cashflow. Hetzelfde kan je doen naar je leveranciers. Probeer van hen betalingsuitstel te krijgen. Zo houd je zoveel mogelijk cash in de onderneming.”

In elke onderneming is er natuurlijk ook een bepaalde kostenstructuur. Wat kunnen bedrijven daaruit leren?

“Het is steeds belangrijk een goed zicht te hebben in de kostenstructuur van je onderneming. Wat zijn de vaste en variabele kosten? In crisistijd wint deze kostenstructuur zo mogelijk nog aan belang. Bekijk je kostenstructuur en ga na welke kosten je kan variabiliseren. Hiermee bedoelen we dat je de vaste kosten zo beperkt mogelijk houdt. Deze vaste kosten zijn immers het moeilijkste om op korte termijn te doen dalen of zelfs stop te zetten.”

Heel wat ondernemingen gingen de afgelopen jaren schulden aan. Wat gebeurt er best met deze kredieten?

“Het klopt dat veel bedrijven de afgelopen jaren schulden aangingen, mede omdat de rente zeer laag staat. Het is echter zo dat ondernemingen vaak geleend hebben onder de vorm van kortlopende kredieten. Nu kan het nuttig zijn om dit te herbekijken. Het is niet onverstandig om even samen te zitten met je bankier om kortlopende schulden om te zetten naar langlopende kredieten. Hierdoor creëer je financiële ademruimte voor je onderneming.”

Dit zijn nuttige tips waarmee bedrijven meteen aan de slag kunnen. Kunnen ondernemers na de coronacrisis maatregelen nemen om de impact van eventuele toekomstige crisissen te beperken?

Ja, bedrijven kunnen ook toekomstige crisissen anticiperen. Hierbij zijn stresstesten een handig instrument. Bij stresstesten brengen ondernemingen what if-scenario’s in kaart. ‘Stel dat onze omzet met 30% daalt of stel dat onze marges achteruit gaan, waar liggen de mogelijkheden om de verliezen te beperken?’ Welke flexibiliteit is er in de kosten om op heel korte termijn kosten te elimineren of te reduceren zodat de verliezen beperkt blijven? Dat is een heel nuttige oefening die bedrijven voorbereidt op moeilijke financiële tijden, zoals de huidige coronacrisis.”

Tot slot heeft Patrick nog een ultieme tip voor familiale ondernemers. “Cash is king. De bedrijven die veel cashreserves hebben kunnen het het langste uitzingen. Crisistijd of niet, je focus moet altijd op cash liggen.”

Terug naar het overzicht

Opvolgersscan

Als eigenaar/bedrijfsleider van je familiebedrijf heb je wellicht het liefst dat één of meerdere kinderen op een bepaald moment het roer overnemen.

Maar hoe bepaal je als ouders objectief of je kinderen hiervoor aangewezen zijn? Patrick De Schutter ontwierp hiervoor de Opvolgersscan.

Een niet-familiale CEO: zes aandachtspunten

Samenwerken met een niet-familiale CEO loopt niet steeds van een leien dakje.

Jozef Lievens stipt 6 factoren aan die het aantrekken van en de samenwerking met een externe CEO kunnen maken of kraken.

Meer weten?

Vier soorten governance in het familiebedrijf

Er wordt vaak beweerd dat governance in familiebedrijven complexer is dan in niet-familiebedrijven. Dat is ongetwijfeld juist. De oorzaak hiervoor is te vinden in het feit dat een familiebedrijf bestaat uit een aantal componenten die elk een aparte soort governance vereisen.

Volgens Jozef Lievens zijn er vier soorten governance vereist :

  • ownership governance
  • business governance
  • family governance
  • wealth governance
Lees meer

Raad van bestuur of raad van advies

Veel familiale ondernemers stellen zich de vraag of ze beter met een echte raad van bestuur of met een raad van advies van start gaan. Volgens Sofie Lerut hebben beide pistes zekere voordelen, maar er zijn belangrijke verschillen.

Lees meer