Dag van het Familiebedrijf 2020: alweer een succes
Op dinsdag 6 oktober vond naar jaarlijkse traditie de Dag van het Familiebedrijf plaats. Het evenement, live gestreamd vanuit de Handelsbeurs in Gent, had als centraal thema ‘Familiebedrijven: sterker uit de crisis’. Met Ignace Van Doorselaere als keynotespreker wist familiebedrijf.be een klepper te strikken. Daarnaast waren er uiteenzettingen van Jozef Lievens, Patrick De Schutter, Wim Ilsbroux en Henk Cottenie. De avond werd vlot aan elkaar gepraat door Wim De Vilder, en bovendien geïllustreerd met boeiende getuigenissen van verschillende bedrijfsleiders van familiebedrijven.
Zo gaven Guido Vanherpe (La Lorraine), Hannelore Raes (Agristo), Elise Vanaudenhove (Bristol), Herman Van de Velde (Van de Velde), Catherine Pycke (Inex), Xavier Bouckaert (Roularta), Charles Beauduin (Michel Vandewiele), Dirk Coorevits (Soudal), Kathleen Verhelst (Verhelst Bouwmaterialen) en Dirk Deroose (Willy Naessens) de deelnemers een inzicht in wat de coronacrisis voor hen en hun bedrijf betekend heeft. Het leverde een boeiende kijk achter de schermen bij collega-ondernemers op, die ongetwijfeld heeft aangezet tot zelfreflectie en benchmarking.
Na deze goedgevulde avond bleven de kijkers achter met veel stof tot nadenken, maar ook (en vooral) heel bruikbare tips en tricks.
De weg naar oneindig
De dag werd meteen goed van start getrapt met een keynote van Ignace Van Doorselaere, CEO bij Neuhaus. Ignace heeft een uitgesproken visie rond een bedrijf leiden. Als fundering voor de bedrijfsleiding gebruikt hij 4F, ontleend uit de vechtsport Krav Maga. Het staat voor flexibel, focus, fair en fight. Deze filosofie vult hij aan met ‘oneindig denken’, het onderwerp van zijn meest recente werk ‘De Weg naar Oneindig. Hoe bouw je een bedrijf voor de eeuwigheid?’ “Om een bedrijf te bouwen voor de eeuwigheid moet je oneindig denken,” licht Ignace toe. “Zelfs als je denkt aan opvolging, denk oneindig.”
Ook bij Neuhaus past Ignace deze managementvisie toe. “Het beeld naar oneindig voor Neuhaus is wereldwijd de beste Belgische praline zijn in het hoofd van de consument.” Om dat te bereiken werkt Neuhaus op vijf pilaren: productkwaliteit en -innovatie, emotie, klantgerichtheid, bedrijfsprocessen en cultuur. Maar toen kwam de crisis.
“Neuhaus werd zwaar getroffen door covid-19,” aldus Ignace. “Het grootste deel van onze omzet genereren we in de sector van reizen en toerisme, en de geschenkensector. Door corona gaan mensen momenteel veel minder op reis, en zijn er minder sociale gelegenheden waarbij geschenken gegeven worden.”
Hierop reageerde Neuhaus onmiddellijk. “We denken in fases,” aldus Ignace. “De eerste fase is natuurlijk die van 2020: overleven. De focus hierbij is cash: onze CAPEX is lager, maar we investeren wél nog in nieuwe winkels. Fase 3 focust op 2022. We gaan ervan uit dat we op dat moment dezelfde free cash flow zullen hebben als in 2019. En daartussen ligt natuurlijk fase 2, de verkenning naar 2022.”
Al is cash flow niet het enige of belangrijkste. “Veel belangrijker nog tijdens covid is het niet-tastbare. Je moet tonen aan je mensen dat ze op een geloofwaardige manier morgen kunnen zien en erin blijven geloven. Uiteindelijk hebben we maar 2 KPI’s: klanten en cash, al de rest is even niet belangrijk.”
Sterk eigenaarsteam
Jozef Lievens, oprichter en co-gedelegeerd bestuurder van familiebedrijf.be, stelde tijdens de Dag van het Familiebedrijf zijn nieuwste boek ‘Sterk eigenaarsteam, troef voor het familiebedrijf’ voor. In zijn praktijk stelde hij namelijk vast dat er binnen de governancedriehoek heel wat aandacht besteed wordt aan de raad van bestuur en het management. De derde pijler van governance, de eigenaars, werd tot heden ernstig onderbelicht. Het belang van een performant eigenaarsteam is nochtans niet te onderschatten. “We hebben in onze praktijk gemerkt dat performante eigenaarsteams doorgaans ook leiden tot performante familiebedrijven,” aldus Jozef Lievens.
Maar hoe kom je tot een sterk eigenaarsteam? Daar heb je 5 elementen voor nodig, aldus Jozef. “Een gedeelde eigenaarsvisie, engagement en inzet, een duidelijke toebedeling van rollen en constructieve relaties zijn onmisbaar voor een performant eigenaarsteam. Tot slot moet het team efficiënt georganiseerd worden.”
Als afsluiter gaf Jozef de toeschouwers een gouden tip mee. “Maak alles bespreekbaar. Dat is een absolute voorwaarde om tot een performant eigenaarsteam te komen.”
5 tips waarmee je sterker uit de crisis komt
Ook Patrick De Schutter, co-gedelegeerd bestuurder van familiebedrijf.be en partner bij KPMG, betrad het podium om de deelnemers tips mee te geven over hoe ze sterker uit de coronacrisis kunnen komen. En dat deed hij heel concreet, aan de hand van 5 adviezen.
Hij stak van wal met een pleidooi voor een kritische geest. “Durf kritisch te zijn. Doe aan introspectie en retrospectie, analyseer wat je doet en of dat nog steeds relevant is voor je weg naar oneindig,” aldus Patrick. Daarnaast is het belangrijk om flexibel en open te zijn. Als vierde advies haalde Patrick snelheid van handelen aan. “Dat is met name tijdens een crisis belangrijk. Wacht niet te lang om beslissingen te nemen. Durf een beslissing te nemen en voer die dan ook snel uit.” Tot slot moet je innovatief zijn en durven te investeren. “Hou niet volledig de vinger op de knip,” gaat Patrick verder. “Blijf investeren, maar wees selectief. Investeer in de juiste dingen om de weg naar oneindig zo snel mogelijk te bereiken.”
Patrick sloot zijn tussenkomst met een pleidooi voor een gezonde cashflow. “Bedrijven die cash rich zijn hebben in een crisis veel opportuniteiten. Zo kunnen ze andere bedrijven overnemen aan interessante voorwaarden. Dat is het voordeel van over geldmiddelen te beschikken.”
Het juiste moment om je strategie te analyseren
Als afsluiter van de Dag kwamen Wim Ilsbroux, hoofd Strategie bij KPMG, en Henk Cottenie, Hoofd Klantenrelaties met ondernemingen en institutionele klanten Oost- en West-Vlaanderen bij ING, aan het woord. Ze gingen met elkaar in dialoog over de strategie van een bedrijf, en investeringen.
Wim is ervan overtuigd dat een crisis het juiste moment is om je strategie tegen het licht te houden. “We bevinden ons momenteel in een economische en een gezondheidscrisis. Het is het juiste moment om je strategie te analyseren. Stel jezelf de vraag hoe je in de toekomst zal werken, communiceren,… .”Om een nieuwe strategie uit te bouwen heb je volgens Wim drie stappen nodig: het opbouwen van je ambitie, het opbouwen van een business model en tot slot het opbouwen van een operationeel model.
Henk beaamt dat het een goed moment is om je strategie te herzien. “We zien nog geen eenduidig herstel van de crisis. We herkennen een viertal types bedrijven in deze crisis. Ten eerste zijn er een aantal bedrijven die heel snel terugkeerden naar hun normale budgetten. Een tweede groep is na de lockdown vrij snel hersteld naar 85 à 90% van hun omzet en blijven daar vandaag hangen. Als derde herkennen we bedrijven die het al zeer moeilijk hadden voor de crisis, en het nu nog moeilijker krijgen. Tot slot zijn er ook bedrijven die vandaag nog niets gevoeld hebben, maar bij wie de impact in uitgesteld relais zal komen.”
Al is het niet al kommer en kwel. Henk ziet immers ook opportuniteiten in de coronacrisis. “Je kent vast wel het gezegde ‘never waste a good crisis’,” licht Henk toe. “De coronacrisis brengt twee opportuniteiten met zich mee. Enerzijds is er de digitalisatie, zowel intern als extern. Heel veel van die plannen lagen al op tafel, maar worden nu versneld naar voren geschoven. Anderzijds is er een focus op efficiëntie. En dit heeft niet alleen met kosten te maken. We zien toch ook heel wat tegencyclische investeringen. Bedrijven investeren nu in efficiëntere processen en in mensen. Zo zullen ze na 1 à 2 jaar sterker staan in de sector. En dat kunnen we alleen maar toejuichen.”