Dossier: Globalisering leidt tot professionalisering

Naast aandacht voor governance en opvolging is professionalisering in een familiebedrijf een absolute must om te overleven op lange termijn. Hoe pakt u dit aan?

Steeds meer familiebedrijven geven veel aandacht aan professionalisering. ‘Dat komt omdat heel wat familiale ondernemingen vandaag niet meer onder de kerktoren opereren’, zegt Patrick De Schutter. Hij is Partner bij KPMG waar hij verantwoordelijk is voor het segment van de Familiebedrijven in België, en ook medeoprichter en co-gedelegeerd bestuurder van het Instituut voor het Familiebedrijf. ‘Onze economie is sterk geglobaliseerd, waardoor moderne familiebedrijven hun activiteiten almaar meer over de grenzen heen verschuiven.’

‘Om in een internationale context te kunnen werken, is professionalisering essentieel. De digitale omwenteling en het toenemend gebrek aan gemotiveerd talent zijn bijkomende argumenten. Maar ook in de context van een vlotte opvolging is een professionele aanpak een vereiste. Twee generaties geleden was de kennis van een familiebedrijf nog gecentraliseerd in het hoofd van één ondernemer. Dat is anno 2016 niet meer het geval. Hoe vroeger je start met professionele structuren, procedures en controlesystemen, hoe beter je gewapend bent voor de toekomst.’

Drielagenmodel als basis

Het uitgangspunt voor de uitbouw van een professioneel familiebedrijf is volgens Patrick De Schutter gebaseerd op een drielagenmodel. ‘De bovenste laag bestaat uit de aandeelhouders’, illustreert hij. ‘Zij moeten op eenzelfde golflengte zitten wat betreft de toekomst van de onderneming. Hun gedeelde eigenaarsvisie moet worden vertaald in strategische actiepunten. De raad van bestuur - de tweede laag – waakt erover dat het uitvoerend management - de onderste laag - die punten omzet in concrete daden.’

‘Om in een internationale context te opereren, is professionalisering essentieel’

‘Afhankelijk van de gekozen strategie, moeten in alle afdelingen van het familiebedrijf andere accenten gelegd worden. Kies je voor de strategie van leiderschap, dan moet je veel investeren in innovatie om het beste product op de markt te hebben. Focus je op de strategie van kostenleiderschap? Dan komt het erop aan om tegen de laagst mogelijke kosten een zo hoog mogelijke efficiëntie te bereiken. En wie gaat voor de strategie van customer intimacy, moet investeren in systemen die de klant centraal stellen.’

Zondigen tegen logica

Via professionele bedrijfsmodellen bepaalt u welke accenten u moet leggen en waar u dient te investeren. Toch wordt er in de praktijk vaak gezondigd tegen de logica. Patrick De Schutter: ‘Een veel gemaakte fout is: zwaar investeren in IT, terwijl dat geen prioriteit is in de gekozen strategie. Bovendien worden familiale ondernemingen nog te vaak geleid vanuit een buikgevoel of traditie. Daardoor wordt er te lang gewacht met de uitbouw van een professionele raad van bestuur, die nochtans de drijvende kracht is achter de continue denkoefening.’

Terug naar het overzicht

Opvolgersscan

Als eigenaar/bedrijfsleider van je familiebedrijf heb je wellicht het liefst dat één of meerdere kinderen op een bepaald moment het roer overnemen.

Maar hoe bepaal je als ouders objectief of je kinderen hiervoor aangewezen zijn? Patrick De Schutter ontwierp hiervoor de Opvolgersscan.

Een niet-familiale CEO: zes aandachtspunten

Samenwerken met een niet-familiale CEO loopt niet steeds van een leien dakje.

Jozef Lievens stipt 6 factoren aan die het aantrekken van en de samenwerking met een externe CEO kunnen maken of kraken.

Meer weten?

Vier soorten governance in het familiebedrijf

Er wordt vaak beweerd dat governance in familiebedrijven complexer is dan in niet-familiebedrijven. Dat is ongetwijfeld juist. De oorzaak hiervoor is te vinden in het feit dat een familiebedrijf bestaat uit een aantal componenten die elk een aparte soort governance vereisen.

Volgens Jozef Lievens zijn er vier soorten governance vereist :

  • ownership governance
  • business governance
  • family governance
  • wealth governance
Lees meer

Raad van bestuur of raad van advies

Veel familiale ondernemers stellen zich de vraag of ze beter met een echte raad van bestuur of met een raad van advies van start gaan. Volgens Sofie Lerut hebben beide pistes zekere voordelen, maar er zijn belangrijke verschillen.

Lees meer