Familiaal vermogen en family offices centraal op Dag van het Familiebedrijf

Samen of afzonderlijk investeren

Sommige families opteren om het familiaal vermogen samen te houden en verder uit te bouwen voor de volgende generaties. Andere zetten volop in op groei, of leggen de nadruk op risicospreiding en het genereren van stabiele inkomstenstromen. In alle gevallen is een gezamenlijke visie vereist, maar ook de juiste structuren en processen. Een family office of familieholding spelen daarom vaak een belangrijke rol hierin.

Daarbij komen een viertal pertinente uitdagingen om de hoek kijken, aldus Jozef Lievens.

Vooreerst wordt de familie geconfronteerd met de fundamentele vraag of men in de toekomst samen of afzonderlijk gaat investeren. De voorwaarden om samen te investeren zijn dubbel:

Men moet een gedeelde eigenaarsvisie hebben. Dat betekent dat de familie het eens is over een aantal fundamentele zaken, zoals de waarden, die men wil uitgedragen zien. Ook moet men eenzelfde visie hebben over groei en risicobereidheid.

In tweede instantie moet er voldoende vertrouwen zijn tussen de familie om samen te werken. De relaties tussen de familieleden moeten dus goed zijn. De familie moet het ook eens zijn over wat Jozef Lievens de ‘investeringsfilosofie’ noemt. “Waar willen we naartoe, wat is onze kern?”

Men moet tevens beslissingen nemen over de investeringsgebieden en investeringscriteria: welke investeringen gaan we doen en welke niet? Tot slot moet de familie zich afvragen hoe ze dat alles zal organiseren.

Family offices doorgelicht

Op de Dag van het Familiebedrijf werd het ook eerste Belgische onderzoek naar family offices toegelicht. In opdracht van Het Familiebedrijf ondervroeg Prof. dr. Anneleen Michiels (UHasselt) de belangrijkste Belgische family offices. Veel familiebedrijven hebben iets wat ze omschrijven als een family office. Maar er heerst wat spraakverwarring. Anneleen Michiels: “Nagenoeg iedereen die we interviewden, begon met dezelfde zin: ‘Ik weet eigenlijk niet of wij echt wel een family office zijn…’, en gaven vervolgens aan dat ze wel erg benieuwd zijn naar hoe anderen het aanpakken.” Het toont aan hoe groot de noodzaak is om extra duidelijkheid te scheppen over het concept en hoe belangrijk het voor hen is om ervaringen te kunnen uitwisselen in een vertrouwelijke omgeving.

Opvallende vaststelling is dat steeds meer family offices uitdrukkelijk een positieve maatschappelijke impact willen creëren met hun kapitaal. Het grote verschil met andere, traditionele investeringsmaatschappijen, zoals venture capital, is dat family offices doorgaans investeren op lange termijn.

Waar sommige families zich niet van bewust zijn bij de oprichting van een family office, is dat ze eigenlijk een nieuw familiebedrijf oprichten, aldus Anneleen Michiels. Ze slaan dus soms de belangrijke eerste vraag over: willen we wel als familie verder gaan? “Er is namelijk zoiets als het “magnifier effect” van vermogen: het vergroot de onderliggende familiedynamieken, zowel de harmonieuze als de schadelijke. Het is belangrijk om bij de oprichting stil te staan bij de overkoepelende doelen van de familie, en de tijd en energie die ze bereid zijn erin te steken.” Als uitdaging wordt tevens vastgesteld dat het aantrekken van de juiste profielen moeilijk is. Men heeft mensen nodig met ervaring, vaak uit de financiële wereld, maar het is bijzonder belangrijk dat er langs beide kanten een match is, en voldoende vertrouwen.

Balcaen, Vandersanden en Colruyt : sterke cases

Traditioneel kwamen op de Dag van het Familiebedrijf ook bedrijfsfamilies zelf uitvoerig aan bod. Met sterke getuigenissen van Marc Janssens, die het family office Baltisse van de familie Balcaen leidt, van Guy Wauters die voor de familie Vandersanden Van San Investments aanstuurt en van Vincent Vliebergh, Griet Aerts en Senne Hermans van het family office Korys van de familie Colruyt . Stuk voor stuk sterke cases.

In haar commentaar benadrukte Laura Lannoo van het Familiebedrijf dat de oprichting van een family office tijd vraagt en dat een doorgesproken en gedragen visie en missie, gedeelde waarden en de daaropgebouwde strategie essentieel zijn voor de uitbouw van een family office.

Experten aan het woord

Tenslotte werden investeringscriteria en de organisatie van een family office toegelicht door experten. Vermogende families maken zo’n 35 procent uit van de investeringen in private equity, wist Peter Vermeiren van Belfius. Samen met Jorn De Neve (KPMG) en Patrick De Schutter (Het Familiebedrijf) ging hij dieper in op de opzet van een family office als investeringsvehikel, en de vele aspecten en uitdagingen die daarmee gepaard gaan.

Elk family office is anders, werd doorheen de avond bewezen, al is er een rode draad: het vergt tijd en geduld om een degelijk team samen te stellen en het juiste kader te creëren.

Dat botst misschien met de ondernemersspirit eigen aan familiebedrijven. Zij zijn ook graag een “actieve” investeerder: zij stellen graag hun ervaring en netwerken ter beschikking van de bedrijven waarin ze investeren.

Bekijk hier het fotoverslag van De Dag van hert Familiebedrijf 2023.