JBC – Een halve eeuw familiale mode met een missie

Al vijftig jaar is JBC een vaste waarde in het Belgische retaillandschap. Wat begon als een kleinschalige Stock Américain in het Limburgse Schulen, opgericht door voormalig profwielrenner Jean-Baptiste Claes, groeide uit tot een van de grootste modeketens van het land. Vandaag is JBC niet alleen een sterk merk, maar ook het kloppende hart van Claes Retail Group (CRG): een modern familiebedrijf met een heldere missie en een blik die resoluut op de toekomst is gericht.

Toen Jean-Baptiste Claes in 1975 de deuren opende van zijn eerste winkel, deed hij dat met het prijzengeld uit zijn wielercarrière. In die bescheiden winkel verkocht hij van alles: van kleding en schoenen tot huishoudartikelen. Al snel werd duidelijk dat zijn passie lag bij mode, en evolueerde de zaak in sneltempo richting een kledingwinkel met een duidelijke visie. De naam JBC – opgebouwd uit zijn initialen – werd steeds bekender in de Vlaamse winkelstraten, vooral door de sterke focus op mode voor het hele gezin, en in het bijzonder op kinderkleding. Dat familiale karakter is nog steeds één van de fundamenten van het bedrijf.

Van bescheiden begin tot toonaangevende keten

De volgende stap kwam er in 1985, toen zoon Bart en dochter Ann Claes hun intrede deden in het bedrijf. Dat betekende het begin van een nieuwe fase: de transformatie van een lokale winkel tot een nationale keten. Met winkels verspreid over heel België en later ook Luxemburg, bleef JBC trouw aan zijn doelgroep: gezinnen, met een uitgesproken specialisatie in kindermode. Die koers werd nog versterkt toen in 2013 damesmodeketen Mayerline werd overgenomen, gevolgd door het jongerenmerk CKS in 2020. Daarmee veranderde JBC in een bredere retailgroep: Claes Retail Group, kortweg CRG.

Vandaag telt CRG meer dan 190 winkels in België en Nederland en stelt het bedrijf zo’n 1.400 mensen tewerk. Daarmee is de groep uitgegroeid tot de derde grootste modeketen van België, na H&M en C&A, en vóór internationale namen als Zara, Esprit en Primark. Die stevige positie kwam er niet toevallig: JBC koos er al vroeg voor om het volledige aanbod in eigen huis te ontwerpen en ontwikkelen. Zo houdt het bedrijf controle over stijl, kwaliteit en levertijd, en blijft het merk herkenbaar en consistent. Het hoofdkantoor in Houthalen-Helchteren blijft tot op vandaag de thuisbasis van de onderneming.

“Wij bouwen aan authentieke merken die dicht bij de klant staan”, zegt Bart Claes, die samen met zijn zus Ann het bedrijf leidt als co-CEO. “Tegelijk beseffen we dat wij slechts een onderdeel zijn van het geheel. Zonder de inzet en het engagement van onze medewerkers hadden we dit nooit kunnen realiseren.”

Familiale verankering én professioneel bestuur

Wat CRG bijzonder maakt, is de combinatie van een sterk familiaal DNA met professioneel management. Waar veel familiebedrijven worstelen met de balans tussen emotie en zakelijke beslissingen, maakte JBC al in 1996 de strategische keuze om een externe raad van bestuur aan te stellen. Die raad – vandaag bestaande uit vijf onafhankelijke leden – speelt een cruciale rol in het bepalen van de koers van het bedrijf en bewaakt de langetermijnvisie.

Opvallend is dat alle zes de kleinkinderen van oprichter Jean-Baptiste Claes als toehoorder worden uitgenodigd op de raad van bestuur. “Zo leren ze hoe het er echt aan toe gaat op bestuursniveau”, legt Bart Claes uit. “We noemen dat het doorgeefprincipe: betrokkenheid creëren zonder druk, zodat opvolging op een natuurlijke manier kan groeien.” Recent ging ook een zogeheten ‘millennial board’ van start: een team van jonge ouders (intern en extern) dat meedenkt over thema’s zoals inclusie, diversiteit, innovatie en strategische vernieuwing. In 2023 werd deze bestuursaanpak bekroond met de prijs voor ‘Deugdelijk Bestuur’ – een erkenning die de stevige maar doordachte structuur van het bedrijf onderstreept.

Generaties die samenwerken aan continuïteit

Het aandeelhouderschap blijft stevig in familiale handen via een private stichting. Dankzij een ‘familiekompas’ – een bindend charter met afspraken over opvolging, instroom en aanwerving – blijft de continuïteit verzekerd, generatie na generatie. Toetreden tot het bedrijf als familielid gebeurt op basis van duidelijke regels: er moet een relevante vacature zijn, de kandidaat ondergaat een assessment, en de uiteindelijke beslissing ligt bij de raad van bestuur.

De derde generatie is intussen actief: Lucas, zoon van Ann, is Designer binnen het creatieve team. Zijn zus Amber werkt als ‘Happiness Officer’ op de interne communicatie. Anaïs, dochter van Bart, neemt als Sustainability Manager de duurzaamheidsstrategie op zich. “We zijn trots op hun bijdrage, maar het is géén vanzelfsprekendheid”, benadrukt Bart. “Iedere instroom moet verantwoord zijn, met het bedrijf als uitgangspunt.”

Veerkracht in uitdagende tijden

Zoals veel retailbedrijven kreeg ook CRG de voorbije jaren te maken met uitdagingen. Tussen 2016 en 2018 kende het bedrijf moeilijke jaren en ook de coronacrisis, stijgende kosten en de opkomst van prijsbrekers als Shein en Temu zorgden voor druk. Toch toonde CRG veerkracht. Dankzij een doorgedreven transformatieplan – met de focus op digitalisering, procesoptimalisatie en technologische innovatie – kon het bedrijf zich heruitvinden. De implementatie van AI-toepassingen, automatisering en een doorgedreven klantgerichtheid speelden hierin een centrale rol.

De resultaten spreken voor zich: in 2024 boekte CRG een omzet van 237 miljoen euro en een nettowinst van 1,2 miljoen euro. “We hebben opnieuw rust en structuur gebracht in de organisatie”, klinkt het. “2024 was ons beste jaar van de afgelopen acht jaar.”

Duurzaamheid als leidraad, geen loze belofte

Duurzaamheid is bij JBC geen modewoord, maar een strategische pijler. Het merk schakelt systematisch over op biokatoen en gerecycleerde polyester, en mag zich als enige Belgische modeketen een goede Fair Wear-score toe-eigenen – een keurmerk dat staat voor betere arbeidsomstandigheden. Ook circulaire mode maakt steeds meer deel uit van de strategie. In de ‘Op-Nieuw’-winkels verkoopt JBC gedragen kinderkleding van eigen merken opnieuw. Wat begon als een experiment in enkele winkels, wordt dit najaar verder uitgerold naar extra locaties. “We geven onze kleding letterlijk een tweede leven”, aldus Bart Claes. “Het is een antwoord op de vraag van bewuste klanten, én het past bij onze waarden.”

Ook internationaal blijft JBC stappen zetten. De opening van een eerste winkel in Sluis (Nederland) wordt gezien als een gecontroleerde maar veelbelovende stap. De ambitie blijft om te groeien buiten de landsgrenzen, maar dan wel op een doordachte, beheerste manier. “De focus ligt op duurzame groei, niet op blind uitbreiden,” klinkt het. Nederland, geografisch en cultureel dichtbij, is een logische eerste stap.

Trouw aan de roots, klaar voor de toekomst

CRG is vandaag een digitale pionier, met een volledig uitgewerkte omnichannelstrategie. Klanten kunnen vlot schakelen tussen fysieke winkels, webshop en smartphone, wat zorgt voor een flexibele, hedendaagse winkelervaring. Dankzij die aanpak kan het bedrijf snel inspelen op veranderende voorkeuren en blijft het relevant in een snel evoluerende markt.

Wat CRG echt uniek maakt, is de combinatie van familiale warmte en zakelijke daadkracht. In een sector die onder druk staat, blijft het bedrijf trouw aan zijn wortels én zijn mensen. De samenwerking met lokale gezichten zoals Studio 100, de focus op technologie én de sterke teamcultuur zorgen ervoor dat JBC blijft uitblinken als een van de meest wendbare en toekomstgerichte spelers op de Belgische markt. “De familiale sfeer is voelbaar in alles wat we doen”, besluit Bart Claes. “En dat blijven we koesteren. Want zonder onze mensen hadden we dit nooit bereikt.”

Terug naar het overzicht

Opvolgersscan

Als eigenaar/bedrijfsleider van je familiebedrijf heb je wellicht het liefst dat één of meerdere kinderen op een bepaald moment het roer overnemen.

Maar hoe bepaal je als ouders objectief of je kinderen hiervoor aangewezen zijn? Patrick De Schutter ontwierp hiervoor de Opvolgersscan.

Een niet-familiale CEO: zes aandachtspunten

Samenwerken met een niet-familiale CEO loopt niet steeds van een leien dakje.

Jozef Lievens stipt 6 factoren aan die het aantrekken van en de samenwerking met een externe CEO kunnen maken of kraken.

Meer weten?

Vier soorten governance in het familiebedrijf

Er wordt vaak beweerd dat governance in familiebedrijven complexer is dan in niet-familiebedrijven. Dat is ongetwijfeld juist. De oorzaak hiervoor is te vinden in het feit dat een familiebedrijf bestaat uit een aantal componenten die elk een aparte soort governance vereisen.

Volgens Jozef Lievens zijn er vier soorten governance vereist :

  • ownership governance
  • business governance
  • family governance
  • wealth governance
Lees meer

Raad van bestuur of raad van advies

Veel familiale ondernemers stellen zich de vraag of ze beter met een echte raad van bestuur of met een raad van advies van start gaan. Volgens Sofie Lerut hebben beide pistes zekere voordelen, maar er zijn belangrijke verschillen.

Lees meer