Spaas Kaarsen is verkozen tot Familiebedrijf van het jaar

Een geschiedenis die teruggaat tot 1853. 320 werknemers. Een omzet van 92 miljoen euro en de ambitie om dit jaar de kaap van 100 miljoen te halen. Marktleider in België en een referentie in Europa. Geleid door de vijfde generatie én volledig in handen van de familie Spaas. Voorgaande regels lezen niet enkel als de identiteitskaart van Spaas, het zijn ook stuk voor stuk argumenten die de jury van de Family Business Award of Excellence 2022 overtuigden om het familiebedrijf de award van ambassadeur toe te kennen, waarmee Spaas Kaarsen de achtste naam op het lijstje van winnaars van de afgelopen jaren is, na CartaMundi, Duvel Moortgat, Sipef, Vandersanden Group, La Lorraine Bakery Group, Reynaers Aluminium en Cosucra.

Kwalitatieve criteria

Patrick de Schutter, bestuurder bij medeorganisator van de award FBNet, geeft graag een woordje uitleg: “Veel meer dan op harde cijfers zoals omzet, baseert de jury zich op kwalitatieve criteria voor de Family Business Award. Bedrijven die willen deelnemen, moeten uiteraard familiebedrijven zijn en dat betekent dat de familie minstens 50% van de stemrechten van de aandelen moet hebben. Het moet ook gaan om familiebedrijven die minstens in de derde generatie zitten, met hun beslissingscentrum in België. De familiewaarden en -visie moeten duidelijk aangeven dat men wil dat het familiebedrijf bij voorkeur in handen van de familie blijft. Er moet ook minstens één lid van de familie actief zijn, hetzij in het operationele management, hetzij via een rol in de raad van bestuur.”

Stille droom

“We hadden dit jaar drie laureaten: Spaas Kaarsen, Nelissen Steenbakkerijen en Gaasch Packaging en hoewel die twee andere ook zeer mooie bedrijven zijn, oordeelde de jury dat Spaas er net iets meer bovenuit stak. Bijvoorbeeld door het feit dat het iets internationaler actief is en dus in een complexere context opereert. Ook de langere geschiedenis van Spaas, dat intussen geleid wordt door de vijfde generatie en waarbij de overdracht naar de zesde generatie voorbereid wordt, was zeker een pluspunt.”

Die overdracht naar de zesde generatie is in elk geval ook een wens van de huidige CEO Ben Spaas en zijn zus en salesmanager Sarah, bevestigen ze in een interview met de Tijd. “Dat is toch een stille wens”, verklaart Sarah. “Een 170 jaar oud bedrijf is uniek. Het zou dus raar zijn als het plots zou stoppen.”

“Mijn kinderen zijn 16 en 18 jaar, die van Sarah 19 en 22”, vervolgt Ben Spaas. “Het is stilaan tijd om na te denken hoe we de overdracht gaan regelen. Je doet dat beter in alle rust, dan onder tijdsdruk.”

De boom snoeien

“Een ander element dat ook heeft meegespeeld”, legt Patrick de Schutter uit “is het feit dat er in de jaren ’90 een twintigtal aandeelhouders waren. Het is de periode van de vierde generatie, de vader dus van de huidige twee bedrijfsleiders. Hij heeft toen een belangrijke stap gezet door externe financiering aan te trekken om die 19 andere aandeelhouders uit te kopen. Dat is in twee fasen verlopen en sinds 2010 is Spaas weer 100 procent in handen van de familie. Dat is een beweging die we nog zien in andere familiebedrijven: in de vierde en vijfde generatie zijn er vaak heel veel familiale takken of aandeelhouders aanwezig, wat een logisch gevolg is van het feit dat er elke generatie x aantal kinderen/aandeelhouders bijkomen. Maar met zoveel mensen rond de tafel zitten maakt het ook moeilijker om een eenheidsvisie te behouden over waar je met het bedrijf naartoe wil. Bij Spaas hebben ze ervoor gekozen ‘de boom te snoeien’, zoals wij dat zeggen, door enkele takken te snoeien. Daardoor kunnen ze veel sneller en efficiënter schakelen met betrekking tot de visie en strategie van het bedrijf. En dat is echt wel een bewonderenswaardige stap. In vijftien jaar tijd hebben ze via twee tussenfasen opnieuw de volledige controle over hun bedrijf kunnen verwerven en het is nadien dat ze hun kwantumsprong zijn beginnen maken.”

Terug naar het overzicht

Opvolgersscan

Als eigenaar/bedrijfsleider van je familiebedrijf heb je wellicht het liefst dat één of meerdere kinderen op een bepaald moment het roer overnemen.

Maar hoe bepaal je als ouders objectief of je kinderen hiervoor aangewezen zijn? Patrick De Schutter ontwierp hiervoor de Opvolgersscan.

Een niet-familiale CEO: zes aandachtspunten

Samenwerken met een niet-familiale CEO loopt niet steeds van een leien dakje.

Jozef Lievens stipt 6 factoren aan die het aantrekken van en de samenwerking met een externe CEO kunnen maken of kraken.

Meer weten?

Vier soorten governance in het familiebedrijf

Er wordt vaak beweerd dat governance in familiebedrijven complexer is dan in niet-familiebedrijven. Dat is ongetwijfeld juist. De oorzaak hiervoor is te vinden in het feit dat een familiebedrijf bestaat uit een aantal componenten die elk een aparte soort governance vereisen.

Volgens Jozef Lievens zijn er vier soorten governance vereist :

  • ownership governance
  • business governance
  • family governance
  • wealth governance
Lees meer

Raad van bestuur of raad van advies

Veel familiale ondernemers stellen zich de vraag of ze beter met een echte raad van bestuur of met een raad van advies van start gaan. Volgens Sofie Lerut hebben beide pistes zekere voordelen, maar er zijn belangrijke verschillen.

Lees meer