Opvolgersacademie - "Het familiecharter haalt de stress van onze schouders"

Op maandag 10 februari trotseerden een twintigtal opvolgers het stormweer voor een interessante derde sessie van de Opvolgersacademie. Binnen de inspirerende setting van bouwtoeleveringsbedrijf Carbomat stak het aanstormend talent de koppen bij elkaar om bij te leren over de governance van het familiebedrijf en van de familie.

Sofie Lerut, partner bij Roots Advocaten, gaf de aanwezigen een breed overzicht van het thema governance. Wat betekent governance precies, en waarom is governance zo belangrijk, in het bijzonder binnen de context van familiebedrijven? Hierbij kwamen verschillende governance-instrumenten aan bod: de raad van bestuur, de raad van advies, het familiecharter en het familieforum.

Zo werd er uitgebreid ingegaan op de voordelen van een actieve raad van bestuur of raad van advies, en specifiek op de rol die derden daarin kunnen spelen.

Dat ook een familiecharter de opvolgers een ruggensteun kan bieden blijkt uit de ervaringen van sommige deelnemers. “Het familiecharter haalt de stress van onze schouders, als opvolgers,” aldus Elke Decremer, opvolger bij Carmi. “Er is over heel wat belangrijke topics al gepraat, je weet hoe de familie tegenover mogelijke gebeurtenissen staat. Zo heb je altijd iets om op terug te vallen. Je hoeft niet ad hoc te beslissen.”

Naar goede gewoonte kwam ook een getuigenis aan bod. Olivier Blontrock lichtte zijn ervaring met governance van familie én familiebedrijf toe. Als tweede generatie binnen de investeringsholding JC Wibo, opgericht door schoonvader Jean-Charles Wibo, heeft hij samen met de overdragende generatie al belangrijke stappen gezet.

“Er ligt een grote druk op de schouders van opvolgers om het familiebedrijf op hun beurt over te dragen,” steekt Olivier meteen van wal. "Onderzoek heeft immers aangetoond dat de belangrijkste verwachting van overdragers continuïteit is. En net deze continuïteit is de rode draad voor de governance binnen JC Wibo. We willen ervoor zorgen dat als er iets zou gebeuren met de aandeelhouders, dit geen of slechts beperkte impact zou hebben op de continuïteit van het bedrijf. Hiervoor hebben we drie grote pijlers uitgewerkt.”

Als eerste pijler is er de eigendomsstructuur. Dit is immers de basis van continuïteit binnen een familiebedrijf, en daaraan moet vroeg genoeg aandacht worden besteed.

De tweede pijler stoelt op de professionalisering van het bestuur en het management. Zo hebben de verschillende bedrijven die worden gecontroleerd door de investeringsholding elk een performante raad van bestuur. “De grootste waarde van de raad van bestuur zit in de voorbereiding. De voorbereiding en rapportering voor de raad van bestuur dwingt je afstand te nemen van het operationele werk waar je dagelijks mee bezig bent. Een structuur met een raad van bestuur laat je toe om na te denken over de toekomst.”

Als laatste fundament van de governance haalt Olivier het familiecharter aan. “Het is belangrijk om je waarden als familie op de één of andere manier door te geven aan de volgende generaties. Wij doen dat met het familiecharter, waaraan we momenteel de laatste hand leggen.” Het charter van de familie Wibo stipuleert geen strikte regels. Eerder zet het een duidelijke richting uit voor de familie en het familiebedrijf. Eén van de thema’s die erin aan bod komen is de rolbepaling. Voor elk van de rollen binnen het familiebedrijf wordt duidelijk vermeld wat de rol inhoudt en welke taken en vergoeding ermee verbonden zijn. “Dat neemt veel gronden van conflicten weg,” gaat Olivier verder.

Hoewel het familiecharter een belangrijke basis is, is een charter alleen niet voldoende. “Als je het familiecharter hebt vastgelegd, is het natuurlijk gewoon een boek. Je moet de basiswaarden levend maken,” aldus Olivier. Daarom organiseert de familie ten minste één keer per jaar een familiedag. “Op de familiedag willen we vooral zorgen dat de hele familie voeling blijft houden met het familiebedrijf, ook zij die niet operationeel actief zijn binnen het bedrijf.”

Bovendien ziet Olivier nog een belangrijke meerwaarde in het familiecharter. “Het familiecharter zal nooit disputen binnen de familie oplossen, maar het is wel een belangrijk moreel kader. Bespreek het, dat is het voornaamste,” besluit Olivier de inspirerende sessie van de Opvolgersacademie.

Terug naar het overzicht

Opvolgersscan

Als eigenaar/bedrijfsleider van je familiebedrijf heb je wellicht het liefst dat één of meerdere kinderen op een bepaald moment het roer overnemen.

Maar hoe bepaal je als ouders objectief of je kinderen hiervoor aangewezen zijn? Patrick De Schutter ontwierp hiervoor de Opvolgersscan.

Een niet-familiale CEO: zes aandachtspunten

Samenwerken met een niet-familiale CEO loopt niet steeds van een leien dakje.

Jozef Lievens stipt 6 factoren aan die het aantrekken van en de samenwerking met een externe CEO kunnen maken of kraken.

Meer weten?

Vier soorten governance in het familiebedrijf

Er wordt vaak beweerd dat governance in familiebedrijven complexer is dan in niet-familiebedrijven. Dat is ongetwijfeld juist. De oorzaak hiervoor is te vinden in het feit dat een familiebedrijf bestaat uit een aantal componenten die elk een aparte soort governance vereisen.

Volgens Jozef Lievens zijn er vier soorten governance vereist :

  • ownership governance
  • business governance
  • family governance
  • wealth governance
Lees meer

Raad van bestuur of raad van advies

Veel familiale ondernemers stellen zich de vraag of ze beter met een echte raad van bestuur of met een raad van advies van start gaan. Volgens Sofie Lerut hebben beide pistes zekere voordelen, maar er zijn belangrijke verschillen.

Lees meer