Schenken familiebedrijf aan nultarief minder populair

Steeds minder familiebedrijven worden tegen 0 procent schenkingsrechten overgedragen aan de volgende generatie. Dat blijkt uit cijfers van de Vlaamse overheid, die de belasting int. De maatregel was nochtans bedoeld om de tijdige overdracht van familiale ondernemingen te bevorderen. Jozef Lievens, gedelegeerd bestuurder van het IFB, is niet verrast: “De regels om in aanmerking te komen voor het nultarief zijn vrij strikt. En bovendien zijn er ook vele families die nog niet beslist hebben over de overdracht.”

Familiebedrijven zijn een sterkhouder van de economie. Om de verankering en toekomst van familiale bedrijven te versterken, maakte de Vlaamse regering in 2012 de overdracht naar de volgende generatie tegen 0 procent schenkingsrechten mogelijk. Toch blijkt de maatregel steeds minder in trek. Uit cijfers die Vlaams parlementslid Robrecht Bothuyne opvroeg, blijkt het aantal bedrijven dat van de maatregel gebruik maakte de voorbije jaren bijna gehalveerd. In 2014 ging het om 1591 familiebedrijven, in 2016 waren dat er maar 888.

Drie verklaringen

“Ik zie drie verklaringen voor de daling”, zegt Jozef Lievens. “Ten eerste zijn er strikte voorwaarden verbonden aan het verkrijgen van het nultarief. Zo komen families die gebruik maken van tussenholdings in hun structuur, niet in aanmerking voor de kwalificatie ‘familiebedrijf’. Daarnaast is er ook een hele administratieve weg te volgen, wat sommige families niet zien zitten. Zij verkiezen de gewone schenking aan 3 procent. Dat is nog altijd veel goedkoper dan de belasting op een erfenis, die in rechte lijn kan oplopen tot 27 procent.”

Lievens wijst er ook op dat veel familiale ondernemingen nog geen concrete plannen hebben voor een overdracht: “De Familiebedrijven Barometer van het IFB heeft uitgewezen dat 50% van de ondernemingen een familiale opvolging verkiest en 10% opteert voor een verkoop. Maar we leerden uit die bevraging ook dat 40% van de bedrijfseigenaars er nog niet uit is. En zolang niet bepaald is wat de toekomst wordt, zal men uiteraard ook geen plannen voor een schenking maken.”

Soepelere interpretatie

Robrecht Bothuyne (CD&V) spoort intussen de Vlaamse overheid aan tot initiatief. In De Standaard (9 augustus) bevestigt hij de strikte interpretatie van de regelgeving: “De Vlaamse ambtenaren die over de schenkingen gaan, interpreteren de regels inderdaad strikter sinds een rondzendbrief van de minister van financiën eind 2015. Een deel van de oplossing zit dus in het soepeler interpreteren van de voorwaarden. Anderzijds moet de minister het nultarief ook beter bekendmaken.”