In onze praktijk treffen we nog veel familiebedrijven waarin het bestuursorgaan enkel op papier bestaat. Het betreft vaak familiebedrijven die in handen zijn van een controlerend eigenaar, die één of meerdere bijkomende personen als bestuurder heeft benoemd, vaak om te voldoen aan het vroegere wettelijke minimumaantal van drie bestuurders in de NV. Deze personen oefenen in realiteit hun bestuursmandaat niet uit en beperken zich tot het ondertekenen van de jaarstukken en andere wettelijk vereiste formaliteiten.

Familiebedrijven zijn vaak op zoek naar manieren om hun governance te verbeteren. Zij kunnen zich daarbij baseren op mijn magische governance formule*.

Ardo-voorzitter Philippe Haspeslagh liet recent in “Made in West-Vlaanderen” optekenen dat Ardo een evaluatie van zijn raad van bestuur heeft uitgevoerd. Haspeslagh beschrijft de evaluatie als “een jaarlijkse check-up bij de tandarts, het kan nooit kwaad om zich een spiegel voor te houden”. Maar hoe zit het met de evaluatie van de raad van bestuur in de Vlaamse familiebedrijven? Het grote governance-onderzoek van familiebedrijf.be levert interessante informatie op.

In onze praktijk zien wij nog steeds geregeld families die weinig of slecht communiceren. Dat leidt niet zelden tot misverstanden, foute veronderstellingen, sluimerende ergernissen of open conflicten die onvermijdelijk ook een impact hebben op het familiebedrijf. Familiale eigenaars die professioneel willen bezig zijn met hun familiebedrijf zouden bewust aandacht moeten besteden aan goede, open communicatie.

Om juiste beslissingen te nemen en op oordeelkundige wijze toezicht te houden moet de raad van bestuur van een familiebedrijf behoorlijk geïnformeerd zijn. Voor het bekomen van informatie is de raad van bestuur evenwel afhankelijk van het management. En hier zit een potentieel probleem: indien het management de raad van bestuur niet goed informeert, dreigt de raad van bestuur onjuiste of onvolledige informatie te hanteren. En dat kan tot verkeerde besluitvorming leiden.

Met grote gretigheid kijken de beleggers elk jaar uit naar de jaarlijkse “letter to the shareholders”, die beursgoeroe Warren Buffett schrijft voor de aandeelhouders van Berkshire Hathaway Inc.

In veel vennootschappen is de komende weken een algemene vergadering gepland, onder meer om de jaarrekening binnen de wettelijke termijn goed te keuren. De huidige Covid19-maatregelen bemoeilijken echter de praktische organisatie. Het vennootschapsrecht kent vandaag weliswaar reeds de mogelijkheid om op afstand te stemmen, maar deze mogelijkheid moest statutair zijn voorzien. Een KB, dat gisteren werd gepubliceerd op initiatief van Minister Geens, creëert nu verschillende bijkomende mogelijkheden om aan de wettelijke verplichtingen te voldoen.

In een eerdere bijdrage vond u al een overzicht van wat het nieuwe vennootschapsrecht brengt voor uw familiebedrijf. De nieuwe wetgeving is in werking getreden op 1 mei 2019 en werd dan meteen van toepassing op vanaf dan opgerichte vennootschappen en verenigingen. Vennootschappen en verenigingen die eerder waren opgericht konden er vanaf 1 mei 2019 voor kiezen onder het nieuwe regime te vallen (de zogenaamde “opt in”).

Sinds de hervorming van het ondernemingsrecht zijn maatschappen ook onderworpen aan een boekhoudplicht. Door de Wet Hervorming Ondernemingsrecht wordt de maatschap sedert 1 november 2018 immers beschouwd als een onderneming, wat resulteerde in een aantal nieuwe verplichtingen.

Het IFB stelde op de Dag van het Familiebedrijf een onderzoek voor waarin onder meer werd gepeild naar raden van advies en raden van bestuur in familiebedrijven. Hieruit bleek dat familiebedrijven steeds vaker werken met een actieve raad van bestuur met externe bestuurders. Er werd ook onderzocht welke criteria familiebedrijven vooropstellen bij de keuze van een nieuw lid van de raad van bestuur.